Virgo Blog
İnternet reklamcılığında aldatmacaİnternet son yıllarda reklam verenler için çok önemli bir mecra haline geldi ve önemi her sene giderek artıyor. Öte yandan gözlemlediğim kadarıyla reklam satan internet portalları, blog'lar, forumlar ve benzeri internet sitelerinin yöneticileri, reklam verenlerin büyük bölümünün teknik bilgi yetersizliğinden faydalanarak son derece yanıltıcı yöntemlere başvuruyorlar.

Geçenlerde yurt dışından bizimle irtibata geçen ve belli bir sektörde yüksek ziyaretçi alan Türk sitelerine banner reklam vermek istediğini belirterek pazar ve fiyat araştırması talep eden bir müşterimiz oldu. Aslına bakarsanız internet reklamcılığı Virgo'nun hizmet sınırları içerisine girmiyor ancak kendilerine en azından fiyat araştırması konusunda yardımcı olabileceğimizi ilettik ve bu konuda çalışmaya başladık.

Hedeflenen sektörde yüksek ziyaretçi alan ve reklam satan siteler ile irtibata geçip bilgi ve fiyat talep ettiğimizde birkaç dikkat çekici ve rahatsız edici gerçekle karşılaştık. Bunlardan ilki, internet reklamları ile çok ciddi bir standartsızlık olduğu idi. Siteler açıkça "tutturabildiği" fiyata banner reklam alanı satmaya çalışıyor, birkaç telefon sonrasında verilen fiyatlar dörtte birine ve hatta çok daha aşağılara çekiliyordu. Ama bugün yazacağım asıl konu bu değil çünkü bu sanıyorum genel olarak reklam piyasasının bir gerçeği. Eğer pay-per-click benzeri bir sistemle değil de sabit ücret ile banner reklam alanı almaya çalışıyorsanız bu ciddiyetsizlik ile yüz yüze kalıyorsunuz.

Ziyaretçi sayısı aldatmacası

Bilgi talep ettiğimiz sitelerin hemen hemen hepsi bize ziyaretçi istatistiklerini de içeren birer dosya ile döndü. Bu dosyaların çoğunda "Web sitemiz şu gün şu kadar, şu ay şu kadar hit almıştır" şeklinde istatistikler ile karşılaştık. Anlaşılan "hit" terimi üzerinden şişirilen rakamlar ile reklam satışına oldukça alışmışlardı. Evet, internet teknolojilerine ve dolayısı ile teknik terimlere yabancı olan birine "benim web sitem günde 12,000 hit alıyor" derseniz, o kişi bunu "benim web sitem günde 12,000 ziyaretçi alıyor" olarak algılar. Oysa kazın ayağı öyle değil.

Hit nedir, ne değildir

Bir web sitesine gelen ziyaretçi, siteyi oluşturan web sayfalarından birini görüntülemek istediği zaman, ziyaretçinin tarayıcısı web sunucusundan taleplerde, ingilizce teknik terimi ile ifade edersek "request"lerde bulunur. Web sayfaları birçok öğeden oluşur, sunucu tarafından talebe cevap olarak çağırılan öğelerin her biri bir "hit" veya diğer adı ile "page hit" olarak kaydedilir.

Bunu bir örnekle açıklamaya çalışayım. Son derece basit yapıda bir statik web sayfası düşünün, bu sayfanın doğal olarak bir HTML dosyası bulunur sunucuda, bu web sayfasını oluşturan 10 adet fotoğraf, 2 adet CSS dosyası, 3 adet de JavaScript dosyası olsun. Bu durumda tek bir ziyaretçi bu sayfayı görüntülemek istediğinde, sunucu 1 + 10 + 2 + 3 = 16 hit kaydeder. Oysa sayfaya tek ziyaretçi gelmiş ve sayfayı sadece bir kere görüntülemiştir.

Aşağıdaki grafik, web sitesini bizim geliştirdiğimiz ve sunucumuzda barındırdığımız müşterilerimizden, kendi sektörü için oldukça iyi ziyaretçi rakamlarına ulaşan birinin ziyaretçi istatistiklerinden alıntıdır. Lütfen buraya dikkatle bakın ve bu grafiğin açılımını yapalım.

Web İstatistikleri

  • Bu web sitesi Eylül 2015'de 17,500 "Unique visitor", türkçesi ile "tekil ziyaretçi" almış. Bir web sitesinin ziyaretçi istatistiklerinde en önemli rakam budur, bu rakam bize web sitesini kaç farklı kişinin ziyaret ettiğini gösterir.
  • Web sitesi Eylül 2015'de 20,485 kez ziyaret edilmiş. Dikkat ederseniz tekil ziyaretçi rakamından doğal olarak daha yüksek bir rakamla karşı karşıyayız çünkü ziyaretçilerin bir bölümü siteye birden fazla kez gelmişler.
  • Web sitesi Eylül 2015'de 63,873 "Page view" kaydetmiş. Bu da bize web sitesine gelen 17,500 tekil ziyaretçinin toplamda kaç tane web sayfasını görüntülediğini gösteriyor.
  • Ve nihayet geliyoruz zurnanın zırt dediği yere... Web sitesi Eylül 2015'de 706,904 "hit" kaydetmiş. Tekil ziyaretçi sayısı ile aradaki farkın büyüklüğüne dikkatinizi çekmek isterim. Bu rakam web sunucusuna sayfa öğeleri için yapılan request'lerin toplamı ve eğer bu web sitesine reklam vermeyi düşünüyorsak aslında bize hiçbir şey ifade etmiyor.
Web hizmetleri sektöründe insanların teknik bilgi eksikliğinden faydalanma yönünde bir eğilim olduğunu yıllardır üzülerek gözlemlerim. Anlaşılan o ki internet reklamcılığında da durum pek farklı değil.

Sevgiyle kalın, kiminle iş yaptığınıza dikkat edin...
Mustafa Odabaşı

Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.

Mustafa Odabaşı

Virgo'nun kurucu ortaklarından Mustafa Odabaşı, bundan 20 küsür sene önce, bilişim sektörüne profesyonel olarak ADA NET'de adım atmıştır. Cyberspace ile Türkiye'ye internetin gelmesinden çok önce BBS'ler vasıtasıyla tanışan Mustafa Odabaşı, Türkiye'nin ilk ve en geniş mesaj ağı HiTNeT'in de eski SysOp'larındandır. Halen bilgi ve tecrübelerini Virgo'da hizmet üreterek değerlendirmektedir.